Szanowni Państwo,
poniżej przedstawiono aktualne zasady przedłużania dzierżawy nieruchomości wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, które wynikają z Zarządzenia nr 33/2023/Z Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa z dnia 19 kwietnia 2023 r.:
1. Zgodnie z ustawą z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2329, dalej” „ustawa o gospodarowaniu”) umowy dzierżawy zawierane są na czas oznaczony;
2. Okres dzierżawy powinien uwzględniać możliwość udziału dzierżawcy w programach finansowanych albo współfinansowanych ze środków pomocowych;
3. Zgodnie z art. 39 ust. 2 pkt 1 ustawy o gospodarowaniu dotychczasowy dzierżawca składa Krajowemu Ośrodkowi oświadczenie o zamiarze dalszego dzierżawienia nieruchomości;
4. Złożenie oświadczenia powinno nastąpić najpóźniej na trzy miesiące przed zakończeniem dzierżawy. Decyduje data wpływu do oddziału KOWR;
5. KOWR, jeżeli przewiduje możliwość dalszej dzierżawy, może poinformować odpowiednio wcześniej dzierżawcę o zbliżającym się terminie wygaśnięcia umowy oraz trybie jej przedłużenia;
6. Przy podejmowaniu decyzji o kontynuowaniu dzierżawy nieruchomości, KOWR dokonuje analizy toczących się postępowań administracyjnych, sądowych (w domyśle – związanych z nieruchomością oraz dotychczasowym dzierżawcą), a także potrzebę przeznaczenia gruntów na inne cele, a zwłaszcza wymienione w art. 24 ustawy o gospodarowaniu;
7. Przedłużenie umowy dzierżawy następuje na nowych warunkach uzgodnionych z Krajowym Ośrodkiem, z tym że czynsz nie może być niższy niż dotychczasowy;
8. KOWR dokonuje analizy przedłużanej umowy pod względem zasadności jej kontynuowania w dotychczasowym lub zmienionym kształcie, oceny wysokości czynszu;
9. Uzgodnienie nowych warunków dzierżawy powinno nastąpić w terminie miesiąca od złożenia oświadczenia;
10. W przypadku niezłożenia w wymaganym terminie oświadczenia o zamiarze dalszego dzierżawienia nieruchomości, o którym mowa w pkt 3 – 4 powyżej, oraz nieuzgodnienia nowych warunków dzierżawy zgodnie z pkt 7, umowę dzierżawy zawiera się po przeprowadzeniu przetargu ofert pisemnych lub publicznego przetargu ustnego;
11. Przedstawienie dzierżawcy warunków dalszej dzierżawy nie jest jednoznaczny z koniecznością osiągnięcia między stronami porozumienia w tym terminie. Strony umowy mają czas na ich akceptację lub ewentualne podjęcie negocjacji do końca okresu obowiązywania umowy dzierżawy;
12. W przypadku nieosiągnięcia porozumienia przez strony umowy, co do warunków dalszej dzierżawy w okresie jej trwania - umowa wygasa;
13. KOWR nie ma obowiązku automatycznie, na wniosek dzierżawcy przedłużyć umowę w każdym przypadku, nie rozpatrzywszy „innych aspektów wiążących się z wykonywaniem danej umowy dzierżawy”;
14. Przed ustaleniem nowych warunków dzierżawy KOWR dokonuje przeglądu dzierżawionej nieruchomości, stosownie do wytycznych dotyczących sprawowania nadzoru właścicielskiego;
15. Warunkiem przedłużenia umowy (poza złożeniem w terminie oświadczenia o zamiarze dalszej dzierżawy) jest:
15.1. prawidłowość wywiązywania się dzierżawcy z zobowiązań wynikających z umowy dzierżawy (w tym prowadzenia przez dzierżawcę racjonalnej gospodarki rolnej na dzierżawionej nieruchomości),
15.2. wywiązywanie się dzierżawcy z zobowiązań finansowych zarówno wobec KOWR,
jak
i z innych zobowiązań związanych z przedmiotem dzierżawy,
15.3. wiarygodność finansowa dzierżawcy,
15.4. zabezpieczenie należności KOWR,
15.5. przedmiot umowy dzierżawy nie był przedmiotem poddzierżawy.
16. Biorąc pod uwagę pkt 15.3. i 15.4. przed zawarciem aneksu wydłużającego umowę, dzierżawca zobowiązany jest dostarczyć m.in. dokumenty potwierdzające wiarygodność finansową oraz dotyczące zabezpieczeń;
17. Umowy dzierżawy, których termin wygaśnięcia jest dłuższy niż 24 miesiące - nie są przedłużane, chyba że z analizy wniosku dzierżawcy wynika, że wcześniejsze przedłużenie umowy jest uzasadnione gospodarczo, np. jeśli dzierżawca uczestniczy lub zamierza przystąpić do realizacji programów pomocowych;
18. Umowa dzierżawy, w przypadku podmiotu nie prowadzącego rodzinnego gospodarstwa rolnego jest przedłużana na okres od 5 do 8 lat. W odniesieniu do takich umów, KOWR przed przedstawieniem warunków dalszej dzierżawy powinien dokonać analizy pod względem ewentualnego zapotrzebowania na grunty, zgłaszanego przez okolicznych rolników oraz aktualnej sytuacji dzierżawcy (np. profil prowadzonej produkcji rolniczej, udział w programach finansowanych albo współfinansowanych ze środków pomocowych, dla których wymagany jest okres „związania celem", poziom zatrudnienia, nakłady poniesione w ramach prowadzonej działalności rolniczej).
19. W uzasadnionych przypadkach (znaczne nakłady finansowe poniesione na działalność rolniczą, dzierżawca nabył znaczną część dzierżawionej nieruchomości, dłuższy okres niezbędny dla przyznania dzierżawcy pomocy finansowej ze środków pomocowych UE, względy społeczno-gospodarcze), za uprzednią zgodą Dyrektora Generalnego KOWR wydłużenie umowy może nastąpić na dłuższy okres;
20. Przy wydłużeniu umowy dzierżawy, termin jej zakończenia nie może przypadać w trakcie okresu wegetacji lub przed terminem zbiorów plonów rolnych.
Więcej informacji na temat zasad przedłużenia okresu dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa udzielą Państwu mec. Maciej Prusak (maciej.prusak@bsjp.pl) oraz mec. Wojciech Znajewski (wojciech.znajewski@bsjp.pl).