Pre-pack – na co zwrócić uwagę w transakcji nabycia przedsiębiorstwa dłużnika

Pre-pack, czyli procedura przygotowanej likwidacji, jest alternatywą dla standardowej upadłości i polega na sprzedaży majątku dłużnika – jego przedsiębiorstwa, zorganizowanej części lub składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa, w oparciu o postanowienie sądu zatwierdzające warunki sprzedaży uzgodnione uprzednio pomiędzy dłużnikiem a nabywcą.

Pre-pack umożliwia zaspokojenie się wierzycieli bez potrzeby przeprowadzania długotrwałego postępowania upadłościowego, przy jednoczesnym zachowaniu ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa dłużnika.

Dla nabywcy największą korzyścią nabycia majątku dłużnika w procedurze przygotowanej likwidacji jest skutek sprzedaży egzekucyjnej. Oznacza to, że nabywca nie odpowiada za  obciążenia i długi związane z nabywanym majątkiem, np. zobowiązaniami podatkowymi czy pracowniczymi (w regularnej sprzedaży przedsiębiorstwa zasadą jest, że nabywca jest odpowiedzialny solidarnie ze zbywcą). Z drugiej strony uzyskuje on wszystkie koncesje, zezwolenia i licencje przysługujące dotychczas przedsiębiorstwu.

W mocy pozostają jednak służebności i prawo użytkowania przysługujące podmiotom trzecim względem przedsiębiorstwa.[i]

• Warto wiedzieć, że w przypadku gdy przedmiotem przygotowanej likwidacji będzie wierzytelność dłużnika względem osoby trzeciej, to zastrzeżenie umowne zakazu zbycia wierzytelności pomiędzy upadłym, a jego dłużnikiem nie wyłącza, ani nie ogranicza procedury likwidacji masy upadłości.[ii]

Procedura przygotowanej likwidacji

W uproszczeniu, procedura pre-pack składa się z następujących etapów:

1. w toku postępowania upadłościowego lub jeszcze przed jego wszczęciem, przedsiębiorca znajduje nabywcę lub nabywców swojego przedsiębiorstwa (może nim być każdy, np. wspólnik, spółka powiązana, osoba bliska dłużnika),

2. ustala się wartość przedsiębiorstwa lub jego części – konieczne jest sporządzenie opinii biegłego w zakresie wartości sprzedawanego majątku,

3. przedsiębiorca z nabywcą ustalają warunki transakcji sprzedaży,

4. uczestnik postępowania (czyli dłużnik lub wierzyciel wnioskujący o upadłość), składa do sądu wniosek o ogłoszenie upadłości z wnioskiem o zatwierdzenie warunków sprzedaży – jeżeli postępowanie upadłościowe nie zostało do tego momentu wszczęte lub składa sam wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży już w trakcie trwania postępowania upadłościowego,

5. sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości i zatwierdzeniu warunków sprzedaży,

6. następuje stwierdzenie prawomocności postanowienia o zatwierdzeniu warunków sprzedaży,

7. nabywca wpłaca cenę,

8. syndyk i nabywca podpisują umowę sprzedaży,

9. następuje wydanie przedmiotu sprzedaży do rąk nabywcy.

• W przypadku gdy cena była wpłacana do depozytu, kolejność czynności będzie nieco inna.

Warunki transakcji sprzedaży

Warunki transakcji sprzedaży należy zawrzeć we wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży lub w złożonym projekcie umowy. Ustawa przewiduje kilka wymogów dotyczących warunków sprzedaży, których brak będzie skutkować zwrotem wniosku.

Warunki sprzedaży muszą określać co najmniej:

• nabywcę – należy wskazać osobę nabywcy,
• przedmiot sprzedaży – należy określić jakie składniki majątkowe mają być przedmiotem zbycia,
• cenę – musi być wyższa niż kwota możliwa do uzyskania we właściwym postępowaniu upadłościowym, pomniejszona o koszty z nim związane,
• adres oraz adres poczty elektronicznej nabywcy.

Dodatkowo do wniosku należy załączyć:

• dowód dokonania przez nabywcę wpłaty wadium w wysokości 1/10 oferowanej ceny na rachunek depozytowy sądu upadłościowego (wadium może być wniesione w pieniądzu lub w formie niepieniężnej, jak poręczenie bankowe czy gwarancje ubezpieczeniowe)  – wadium zalicza się na poczet ceny sprzedaży lub zostaje zwrócone w przypadku nieuwzględnienia przez sąd wniosku, chyba że nie dojdzie do zawarcia umowy sprzedaży z winy nabywcy, wtedy syndyk zatrzymuje wadium wniesione w pieniądzu lub dochodzi zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia,
• w przypadku, gdy wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przewiduje wydanie przedsiębiorstwa nabywcy z dniem ogłoszenia upadłości dłużnika – dowód wpłaty pełnej ceny na rachunek depozytowy sądu upadłościowego,
• listę zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli na majątku, który podlega zbyciu, z podaniem adresów tych wierzycieli – należy pamiętać, że w odniesieniu do majątku objętego zastawem rejestrowym, w którym przewiduje się przejęcie przedmiotu zastawu albo jego sprzedaż, należy uzyskać pisemną zgodę zastawnika i dołączyć ją do wniosku,
• wycenę składników majątku objętych wnioskiem sporządzoną przez biegłego sądowego, najlepiej w zakresie wycen przedsiębiorstw (opinia biegłego rzeczoznawcy majątkowego lub z zakresu nieruchomości może być dla sądu niewystarczająca), 
• oświadczenie dotyczące ewentualnego powiązania nabywcy, wnioskodawcy lub dłużnika.[iii]

Zawarcie umowy

Stronami umowy jest syndyk masy upadłości i nabywca. Umowę należy zawrzeć w terminie 30 dni od uprawomocnienia się postanowienia zatwierdzającego warunki sprzedaży przedsiębiorstwa, chyba że zaakceptowane przez sąd warunki umowy przewidywały inny termin.

Zawarcie umowy następuje po dokonaniu przez nabywcę wpłaty pełnej ceny do masy upadłości lub po wydaniu syndykowi ceny złożonej wcześniej do depozytu sądowego.

W sytuacji, gdy po wydaniu postanowienia zmieniły się lub zostały ujawnione okoliczności mające istotny wpływ na wartość składnika majątkowego będącego przedmiotem sprzedaży – nabywca uprawniony jest do złożenia wniosku o uchylenie lub zmianę postanowienia zatwierdzającego warunki sprzedaży.[iv]

Podsumowanie

Procedura pre-pack jest korzystnym rozwiązaniem dla dłużnika, wierzycieli oraz inwestora. Prowadzi ona do szybszego i pełniejszego zaspokojenia wierzycieli oraz znacznie skraca czas trwania postępowania upadłościowego. Rola sądu w toku postępowania jest ograniczona do weryfikacji rzetelności i opłacalności tego trybu w porównaniu z likwidacją prowadzoną na zasadach ogólnych. Natomiast dla inwestora procedura przygotowanej likwidacji jest szczególnie  atrakcyjna, gdyż daje możliwość nabycia aktywów dłużnika ze skutkiem egzekucyjnym, tj. bez zobowiązań poprzedniego właściciela przedsiębiorstwa i bez obciążeń ustanowionych na majątku wchodzącym w skład nabywanego przedsiębiorstwa.

W przypadku dalszych pytań, zapraszamy do kontaktu.